Από πολιτισμό σε πολιτισμό

Στο μάθημα της Μελέτης "Από πολιτισμό σε πολιτισμό" χωριστήκαμε σε δύο ομάδες με σκοπό να πά­ρουμε μέρος σε μια συζήτηση με θέμα τα δημιουργήματα των πολιτισμών, αξιοποιώντας τη στρατηγική των αντιγνωμιών.

 

Αντιγνωμίες 

Πρόκειται για τεχνική ανταλλαγής αντίθετων απόψεων μεταξύ ομάδων ή ατόμων. Βοηθά τα παιδιά να ασκηθούν στον διάλογο, στην ανεύρεση επιχειρηματολογίας, στην ύπαρξη αντίθετων απόψεων, στην τέχνη της πειθούς. Βοηθά επίσης στην έκφραση ακραίων απόψεων και γνωμών στο ασφαλές περιβάλλον του σχολείου. Οι αντιγνωμίες δεν είναι αυτοσκοπός. Αποτελούν μέρος της διερευνητικής διεργασίας ενός θέματος και συνήθως συνοδεύονται από συμπεράσματα και συζήτηση στην τάξη. 

Δημιουργήσαμε δυο ομάδες, ονομάσαμε την εκπομπή "Ώρα των μεγάλων αποφάσεων" και ξεκινήσαμε.

 Οι ομάδες

 Επιχειρήματα της 1ης ομάδας

 -Τα δημιουργήματα των πολιτισμών, άσχετα από το υλικό που δημιουργούνται, μοιάζουν μεταξύ τους γιατί εξυπηρετούν τους ίδιους στόχους.
- Τι έχω άδικο; Κι όμως είναι αλήθεια. Οι ναοί που χτίζουν οι λαοί, άσχετα με ποια τεχνοτροπία είναι χτισμένοι, καλύπτουν κοινές ανάγκες των ανθρώπων.
-Μπορεί ο τρόπος απεικόνισης των νέων αντρών να διαφέρει στα αρχαία ελληνικά αγάλματα από τα ρωμαϊκά, όμως και τα
 δύο είναι αγάλματα.

 - Ο κάθε λαός φτιάχνει τα έργα του σύμφωνα με τα υλικά που διαθέτει, αλλά όλα μοιάζουν μεταξύ τους. Ένας πύργος που είναι χτισμένος με πέτρα ή τούβλα δεν παύει να είναι πύργος. Ένας ναός με θολωτή ή τριγωνική στέγη για τον ίδιο σκοπό χτίστηκε:Τη λατρεία του Θεού.
-Πού το πάτε δηλαδή! Ένα σπίτι δεν παύει να είναι σπίτι σε όποια περιοχή κι αν χτιστεί και εξυπηρετεί τις ίδιες ανάγκες. Το περιβάλλον  όμως δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε. Σε μια ορεινή περιοχή  με πολλές χιονοθύελλες η τριγωνική στέγη επιβάλλεται. 
-Το καταλάβατε. Όλα μοιάζουν μεταξύ τους. Το λέει και η ίδια η λέξη. Είναι δημιουργήματα του ανθρώπου.

 Επιχειρήματα της 2ης ομάδας

-Το λέω ξεκάθαρα. Τα δημιουργήματα των πολιτισμών διαφέρουν γιατί και οι λαοί είναι διαφορετικοί.

-Μα πώς είναι δυνατόν να μοιάζουν. Και μόνο που το σκεφτήκατε είστε λάθος. Μπορούν τα έργα της κλασσικής Αθήνας να συγκριθούν με τα έργα άλλων λαών. Όλα τα άλλα αποτελούν απομίμηση. Πάρτε για παράδειγμα τον Παρθενώνα και το Τζέφερσον Με Μόριαλ.

-Τα έργα των λαών διαφέρουν. Κάθε λαός έχει διαφορετικές συνήθειες, ήθη, έθιμα και διαφορετική άποψη για το τι είναι όμορφο και χρήσιμο. Κάθε λαός έχει τον δικό του πολιτισμό και δεν είναι όλοι ισάξιοι.

-Τι; Μου λέτε να παραδεχτώ ότι τα έργα των προγόνων μου, που είναι αληθινά αριστουργήματα και από τα οποία εμπνεύστηκαν τόσοι λαοί, είναι ισάξια με τα έργα κάποιων λαών πουκανείς δεν τα γνωρίζει; Ποτέ, ποτέ...

- Δηλαδή, επειδή είναι δημιουργήματα του ανθρώπου μοιάζουν και μεταξύ τους; Όχι, βέβαια. Μας λέτε να δεχτούμε έτσι και για όλα τα άλλα πράγματα ότι μοιάζουν μεταξύ τους και να μην επιλέγουμε αυτό που μας αρέσει ή είναι καλύτερο.

Παράξενος τρόπος σκέψης.

Μετά από ομαδική συζήτηση δόθηκαν περαιτέρω εξηγήσεις για κάποιες θέσεις των ομάδων από καθημερινά παραδείγματα και αποφασίσαμε:

Τα δημιουργήματα των λαών δεν υστερούν μεταξύ τους, αλλά διαφοροποιούνται ανάλογα με τις συνθήκες που δημιουργούνται και εξυπηρετούν τους ίδιους στόχους. Το πολιτισμικό κεφάλαιο διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης δεν είναι ούτε ανώτερο ούτε κατώτερο. Είναι απλώς διαφορετικό.

Η ποικιλότητα είναι η ομορφιά αυτού του κόσμου. Αξιολογική αποτίμηση των πολιτισμών σημαίνει υποτίμηση της ετερότητας.