Με την ποίηση πολεμάμε τον ρατσισμό

Η 21η Μαρτίου έχει οριστεί ως Διεθνής Ημέρα για την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων και του ρατσισμού. Ταυτόχρονα έχει οριστεί και ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. 

«Δεν καταπολεμείς τον ρατσισμό με
ρατσισμό, ο καλύτερος τρόπος να το
κάνεις είναι με την αλληλεγγύη»
Robert George “Bobby” Seale

Ρατσισμός: κοινωνική ή πολιτική διακρίσεων, που βασίζεται στο δόγμα της ανωτερότητας μιας φυλής, εθνικής ή κοινωνικής ομάδας και στην καλλιεργημένη αντίληψη των μελών της ότι οφείλουν να περιφρουρήσουν την αμιγή σύσταση, την καθαρότητα της ομάδας τους, καθώς και τον κυριαρχικό τους ρόλο έναντι των υπόλοιπων φυλετικών, εθνικών κοινωνικών κλπ ομάδων, που θεωρούνται από αυτά κατώτερες.

 Η 21^η Μαρτίου καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων, σε ανάμνηση ενός τραγικού συμβάντος που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη. Την 21^η Μαρτίου του 1960 η αστυνομία της ρατσιστικής Νοτίου Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ κατά μιας διαδήλωσης φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 70 άνθρωποι. 
 

Η ποίηση έχει τις ρίζες της 

στην ανθρώπινη ανάσα.
  Γιώργος Σεφέρης







Τον Οκτώβριο του 1999, στη Γενική Διάσκεψη της UNESCO στο Παρίσι, η 21^η Μαρτίου  ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Το σκεπτικό της απόφασης ανέφερε: «Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης θα ενισχύσει την εικόνα της ποίησης στα ΜΜΕ, ούτως ώστε η ποίηση να μην θεωρείται πλέον άχρηστη τέχνη, αλλά μια τέχνη που βοηθά την κοινωνία να βρει και να ισχυροποιήσει την ταυτότητά της. Οι πολύ δημοφιλείς ποιητικές αναγνώσεις μπορεί να συμβάλουν σε μια επιστροφή στην προφορικότητα και στην κοινωνικοποίηση του   Γιώργος Σεφέρης(1900-1971) Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα.
ζωντανού θεάματος και οι εορτασμοί μπορεί να αποτελέσουν αφορμή για την ενίσχυση των δεσμών της ποίησης με τις άλλες τέχνες και τη φιλοσοφία, ώστε να επαναπροσδιοριστεί η φράση του Ντελακρουά "Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς ποίηση"».

Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας 

Ο διπλός συμβολισμός αυτής της ημέρας πιστεύουμε ότι μπορεί να αξιοποιηθεί με γόνιμο τρόπο στην εκπαιδευτική διαδικασία. Συγκεκριμένα, επειδή η ποίηση μπορεί να συμπυκνώσει με τρόπο μοναδικό αξίες όπως η ισότητα, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και η κοινωνική δικαιοσύνη, προτείνουμε οι σχολικές μονάδες να οργανώσουν, με όχημα και επίκεντρο την ποίηση, δραστηριότητες που θα καλλιεργούν και θα προάγουν αυτές τις αξίες.

Δραστηριότητες που προτείνονται:

α) Δημιουργία ψηφιακών παρουσιάσεων που «εικονογραφούν» τους στίχους ενός ποιήματος. Οι μαθητές/τριες εργάζονται στα εργαστήρια πληροφορικής, αναζητώντας στοδιαδίκτυο φωτογραφίες ή εικαστικά έργα που να ταιριάζουν σε κάθε στίχο και συνθέτουν μια ψηφιακή παρουσίαση, συνδυάζοντας εικόνες και στίχους, ακόμα και μελωδίες.

β) Δημιουργία χειροποίητης ή ψηφιακής αφίσας με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού, αξιοποιώντας ως σλόγκαν κάποιο/ους στίχο/ους ποιήματος με αντιρατσιστικό μήνυμα.

γ) Δημιουργία καλλιγράμματος (σχηματικού ποιήματος). Οι μαθητές/τριες διατάσσουν έτσι τους στίχους ενός ποιήματος πάνω στο χαρτί, ώστε να σχηματίζεται μια εικόνα που να συνδέεται με το θέμα του ποιήματος

δ) Δημιουργία ποιήματος με αντιρατσιστικό μήνυμα από τους/τις μαθητές/τριες. Οι μαθητές/τριες δημιουργούν σε ελεύθερο στίχο ή σε παραδοσιακό δικά τους ποιήματα, για να μεταφέρουν ένα σχετικό τους βίωμα ή να εκφράσουν το όραμα για έναν κόσμο χωρίς διακρίσεις και προκαταλήψεις.

ε) Μελοποίηση ενός ποιήματος. Οι μαθητές/τριες με ταλέντο στη μουσική μπορούν ναμελοποιήσουν στίχους γνωστών ποιητών ή στίχους δικούς τους ή συμμαθητών/τριών τους.

Σχηματοποίημα από περσινή μας ανάρτηση

'Ο,τι χτίζεις με φιλία, το γκρεμίζεις με τη βία

Εκπαιδευτικό υλικό για το ρατσισμό και τη διαφορετικότητα

ΒΙΝΤΕΟ

Στη ζυμαροχώρα

 

 ΕΝΑ ΤΡΙΓΩΝΟ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΚΥΚΛΩΝ

ΒΙΒΛΙΑ

 

 

 

ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 

ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Ποιήματα

Όταν γεννιέμαι, είμαι μαύρος

Όταν μεγαλώσω, είμαι μαύρος

Όταν κάθομαι στον ήλιο, είμαι μαύρος

Όταν φοβάμαι, είμαι μαύρος

Όταν αρρωσταίνω, είμαι μαύρος

Κι όταν πεθαίνω, ακόμα είμαι μαύρος

Κι εσύ λευκέ άνθρωπε

Όταν γεννιέσαι, είσαι ροζ

Όταν μεγαλώνεις, γίνεσαι λευκός

Όταν κάθεσαι στον ήλιο, γίνεσαι κόκκινος

Όταν κρυώνεις, γίνεσαι μπλε

Όταν φοβάσαι, γίνεσαι κίτρινος

Όταν αρρωσταίνεις, γίνεσαι πράσινος

Κι όταν πεθαίνεις, γίνεσαι γκρι

Και αποκαλείς εμένα έγχρωμο;

Παιδί από την Αφρική

 

                                  «Αλήθεια -των αδυνάτων αδύνατο  
                                    ποτές δεν εκατάφερα να καταλάβω /

                                    αυτά τα όντα που δεν βλέπουνε

                             το τερατώδες κοινό γνώρισμα τ’ ανθρώπου /

                                    το εφήμερο της παράλογης ζωής του

                                         κι ανακαλύπτουνε διαφορές

                                       γιομάτοι μίσος διαφορές

                               σε χρώμα δέρματος /φυλή / θρησκεία»

   «Στην κοιλάδα με τους ροδώνες» Νίκος Εγγονόπουλος

                                      Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
                                δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν' αγωνίζεσαι
                                     για την ειρήνη και για το δίκιο.

                             Θα βγεις στους δρόμους, θα φωνάξεις

                                τα χείλη σου θα ματώσουν απ' τις φωνές
                             Το πρόσωπό σου θα ματώσει απ' τις σφαίρες

                                      μα δε θα κάνεις ούτε βήμα πίσω.

                                            ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ

Εδώ οι δράσεις μας πέρυσι

 Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα  για παιδιά

 1. Είµαστε όλοι εννηµένοι Ελεύθεροι και Ίσοι. Είµαστε όλοι γεννηµένοι ελεύθεροι. Όλοι έχουµε τις δικές µας σκέψεις και ιδέες. Θα πρέπει όλοι να μας αντιμετωπίζουν µε τον ίδιο τρόπο.

2. Μην Κάνεις Διακρίσεις. Αυτά τα δικαιώµατα ανήκουν σε όλους, ανεξάρτητα από τις διαφορές µας.

3. Το ∆ικαίωµα στη Ζωή. Όλοι έχουµε δικαίωµα στη ζωή, και να ζήσουµε με ελευθερία και ασφάλεια.

4. Όχι Σκλαβιά. Κανείς δεν έχει το δικαίωµα να µας κάνει σκλάβους. ∆εν µπορούµε εµείς να σκλαβώσουµε κανέναν.

5. Όχι Βασανιστήρια. Κανείς δεν έχει το δικαίωµα να µας πληγώσει ή να µας βασανίσει.

6. Έχεις Δικαιώµατα Όπου κι αν Πηγαίνεις. Είµαι ένας άνθρωπος όπως κι εσύ!

7. Είµαστε Όλοι Ίσοι Ενώπιον του Νόµου. Ο νόµος είναι ίδιος για όλους. Πρέπει να φέρεται σε όλους μας δίκαια.

 8. Τα Ανθρώπινα Δικαιώµατά σου Προστατεύονται από το Νόµο. Μπορούµε όλοι να ζητήσουµε τη βοήθεια του νόµου όταν αντιμετωπίζουμε άδικη μεταχείριση.

9. Όχι Άδικη Κράτηση. Κανείς δεν έχει το δικαίωµα να µας φυλακίσει χωρίς καλό λόγο και να µας κρατάει εκεί ή να µας διώξει από τη χώρα µας.

10. Το Δικαίωµα για Δίκη. Αν δικαζόµαστε, αυτό πρέπει να γίνεται δηµοσίως. Οι άνθρωποι που µας δικάζουν, δεν πρέπει να αφήνουν κανένα να τους λέει τι να κάνουν.

11. Είµαστε Πάντα Αθώοι Μέχρι Αποδείξεως του Εναντίου. Κανείς δεν θα πρέπει να κατηγορείται για τίποτα µέχρι να αποδειχθεί η ενοχή του. Όταν οι άνθρωποι λένε ότι κάναµε κάτι κακό, έχουµε το δικαίωµα να δείξουµε ότι δεν είναι αλήθεια.

12. Δικαίωµα στην Ιδιωτική Ζωή.Κανείς δεν πρέπει να προσπαθήσει να βλάψει την υπόληψή µας. Κανείς δεν έχει το δικαίωµα να µπει στο σπίτι µας, να ανοίξει τα γράµµατά µας ή να ενοχλεί εµάς ή την οικογένειά µας χωρίς κάποιο καλό λόγο.

13. Ελευθερία της Μετακίνησης. Όλοι έχουµε το δικαίωµα να πάµε όπου θέλουµε στη χώρα µας και να ταξιδέψουµε όπως θέλουµε.

14. Το Δικαίωµα στο να Αναζητάς Ασφαλή Τόπο να Ζήσεις. Αν φοβόµαστε µια κακή µεταχείριση στη χώρα µας έχουµε όλοι το δικαίωµα να µεταβούµε σε µια άλλη χώρα για να είµαστε ασφαλείς.

15. Δικαίωµα στην Εθνικότητα. Όλοι έχουµε το δικαίωµα να ανήκουµε σε µια χώρα.

16. Γάµος και Οικογένεια. Κάθε ενήλικας έχει το δικαίωµα να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια αν το θέλει. Άνδρες και γυναίκες έχουν τα ίδια δικαιώµατα όταν είναι παντρεµένοι, και όταν είναι χωρισµένοι.

17. Το Δικαίωµα στα Δικά σου Πράγµατα. Ο καθένας έχει το δικαίωµα να κατέχει πράγµατα ή να τα µοιράζεται. Κανείς δεν έχει το δικαίωµα να παίρνει τα πράγµατά µας χωρίς κάποιον καλό λόγο.

18. Ελευθερία της Σκέψης. Όλοι έχουµε το δικαίωµανα πιστεύουµε σε αυτό που θέλουµε να πιστεύουµε, να έχουµε µια θρησκεία ή να την αλλάζουµε αν θέλουµε.

19. Ελευθερία της Έκφρασης. Όλοι έχουµε το δικαίωµα να παίρνουµε αποφάσεις, να σκεφτόµαστε ότι θέλουµε, να λέµε ό,τι πιστεύουµε και να µοιραζόµαστε τις ιδέες µας µε άλλους ανθρώπους.

20. Το Δικαίωµα στις Δηµόσιες Συγκεντρώσεις. Όλοι έχουµε το δικαίωµα να συναντιόµαστε µε τους φίλους µας και να δουλεύουµε µαζί ειρηνικά για να υπερασπιστούµε τα δικαιώµατά µας. Κανείς δεν µπορεί να µας κάνει µέλη µιας οµάδας αν δεν το θέλουµε.

21.. Το Δικαίωµα στη Δηµοκρατία. Όλοι έχουµε το δικαίωµα να συµµετέχουµε στην κυβέρνηση της χώρας µας. Κάθε ενήλικας θα πρέπει να µπορεί να επιλέξει τους δικούς του ηγέτες.

22. Κοινωνική Ασφάλιση. Όλοι έχουµε το δικαίωµα για µια οικονοµικώς προσιτή στέγαση, φάρµακα, εκπαίδευση και παιδική φροντίδα, αρκετά χρήµατα για να ζούµε και ιατρική περίθαλψη αν είµαστε άρρωστοι ή ηλικιωµένοι.

23. Δικαιώματα Εργαζομένων. Κάθε ενήλικος έχει το δικαίωµα να κάνει µια δουλειά, να παίρνει ένα τίµιο εισόδηµα για τη δουλειά του και να γίνει µέλος ενός επαγγελματικού σωματείου.

24. Το Δικαίωµα στο Παιχνίδι. Όλοι έχουμε το δικαίωμα να ξεκουραζόμαστε από την εργασία μας και να αναπαυόμαστε.

25. Φαγητό και Στέγη για Όλους. Όλοι έχουµε το δικαίωµα µιας καλής ζωής. Μητέρες και παιδιά, ηλικιωµένοι, άνεργοι ή ανάπηροι, όλοι έχουν το δικαίωµα να λαµβάνουν φροντίδα.

26. Το Δικαίωµα στην Εκπαίδευση. Η εκπαίδευση είναι ένα δικαίωµα. Το δηµοτικό σχολείο πρέπει να είναι δωρεάν. Πρέπει να μάθουμε για τα Ηνωµένα Έθνη και για το πώς να συνεργαζόμαστε µε τους άλλους. Οι γονείς µας µπορούν να επιλέξουν τι θα µάθουµε.

27. Δικαίωμα Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Τα πνευµατικά δικαιώµατα είναι ένας ειδικός νόµος που προστατεύει τις προσωπικές καλλιτεχνικές δηµιουργίες και συγγράµµατα. Οι άλλοι δεν µπορούν να κάνουν αντίγραφα χωρίς άδεια. Έχουµε όλοι το δικαίωµα του δικού µας τρόπου ζωής και του να επωφελούµαστε από την τέχνη, την επιστήµη και τη µάθηση.

28. Ένας Δίκαιος και Ελεύθερος Κόσµος. Πρέπει να υπάρχει τάξη ώστε να επωφελούµαστε από τα δικαιώµατα και τις ελευθερίες στη χώρα µας και σε όλο τον κόσµο.

29. Υπευθυνότητα. Έχουµε ένα καθήκον απέναντι στους άλλους ανθρώπους και θα πρέπει να προστατεύουµε τα δικά τους δικαιώµατα και τις ελευθερίες τους.

30. Κανείς δεν Μπορεί να σας Αφαιρέσει αυτά τα Δικαιώµατα.